نقدی بر آتش بس میان آمریکا و اسرائیل با ایران
آتشبس در سایه تنشهای ژئوپلیتیک: آزمونی برای صبر یا صلح؟
اعلام آتشبس در منطقه، بهویژه پس از هفتهها درگیری شدید میان نیروهای مقاومت فلسطینی و ارتش اسرائیل، بار دیگر نگاهها را متوجه امکان بازگشت آرامش به خاورمیانه کرده است. اما در پشتپرده این آتشبس، بازیگران منطقهای و فرامنطقهای همچنان فعالاند: از یکسو ایران که بهعنوان حامی گروههای مقاومت شناخته میشود، و از سوی دیگر ایالات متحده آمریکا که نقش پشتیبان اصلی اسرائیل را ایفا میکند.
دوام این آتشبس تا حد زیادی به رفتار این قدرتها وابسته است. اگرچه آمریکا ظاهراً از کاهش تنش حمایت میکند، اما همزمان با ارسال کمکهای نظامی به اسرائیل، پیامهای دوگانهای به منطقه میفرستد. از سوی دیگر، ایران نیز با تأکید بر «حق مشروع مقاومت»، همچنان مواضعی حمایتی از گروههای فلسطینی اتخاذ میکند که میتواند روند آرامسازی را پیچیده کند.
اسرائیل از آغاز درگیریها نشان داده که نسبت به هرگونه تهدید امنیتی در مرزهایش واکنش سریع و تهاجمی دارد. در مقابل، گروههای مقاومت نیز اعلام کردهاند که هرگونه نقض آتشبس با پاسخ مواجه خواهد شد. در چنین شرایطی، اگر هیچ تغییر واقعی در مناسبات قدرت و گفتگوهای سیاسی رخ ندهد، آتشبس فعلی بیش از آنکه نویدبخش صلح باشد، بیشتر به یک وقفه تاکتیکی شبیه است.
با در نظر گرفتن مواضع متضاد تهران و واشنگتن، و سیاست تهاجمی تلآویو، باید پرسید: آیا این آتشبس، سکوتی پیش از طوفان است، یا فرصتی نادر برای بازتعریف قواعد بازی در خاورمیانه؟
حتماً! در ادامه، یک مطلب تحلیلی برای شرایط نقض آتشبس آماده کردهام — با همان لحن روزنامهای و با اشاره به ایران، آمریکا و اسرائیل:
نقض آتشبس؛ بازگشت به نقطه صفر یا ورود به مرحلهای خطرناکتر؟
با گذشت چند روز از اعلام آتشبس میان نیروهای مقاومت فلسطینی و اسرائیل، گزارشهایی مبنی بر نقض توافق از سوی طرفین منتشر شده است. هرچند درگیریها هنوز به شدت روزهای اولیه بازنگشته، اما همین نشانههای اولیه از بیثباتی توافق، زنگ خطر را برای یک بحران جدید به صدا درآورده است.
نقض آتشبس، بهویژه اگر از سوی اسرائیل آغاز شده باشد، میتواند با واکنش سریع گروههای مقاومت همراه شود؛ واکنشی که نه تنها نوار غزه را بار دیگر به آتش خواهد کشید، بلکه پای متحدان منطقهای آنها را نیز بیش از پیش به میدان میکشاند. ایران پیشتر هشدار داده بود که هرگونه ادامه تجاوز اسرائیل، بدون پاسخ نخواهد ماند. از سوی دیگر، آمریکا که نقش حامی دیپلماتیک و نظامی اسرائیل را بازی میکند، در صورت تشدید درگیری، ناچار به موضعگیری شفافتری خواهد شد.
نقض آتشبس میتواند پیامدهایی گستردهتر از مرزهای غزه داشته باشد. تنش در مرزهای جنوبی لبنان، تحرکات در جبهههای سوریه، و حتی تهدیدهای دریایی در خلیج فارس، همگی به شدت وابسته به ثبات یا شکنندگی همین توافق شکنندهاند.
مسئله این نیست که آتشبس نقض شده؛ بلکه این است که آیا ارادهای واقعی برای مهار پیامدهای آن وجود دارد یا نه. در صورتی که روند تشدید خشونت ادامه یابد، ممکن است منطقه وارد دور جدیدی از جنگ نیابتی شود — جنگی که نه فقط در میدان نبرد، بلکه در پشت درهای بسته تهران، تلآویو و واشنگتن تصمیمگیری خواهد شد
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر